Nadzór inwestorski nie jest wymagany, chyba że taki obowiązek nałoży organ wydający pozwolenie na budowę. Funkcję tę może pełnić wyłącznie Inspektor Nadzoru Inwestorskiego, posiadający odpowiednie uprawnienia budowlane, będący pełnoprawnym uczestnikiem procesu budowlanego.
Inspektor Nadzoru Inwestorskiego ma odpowiednią wiedzę techniczną, doświadczenie oraz czas, aby dopilnować wszystkich ważnych kwestii, dlatego jeśli Inwestor nie zna się na budownictwie, to warto taką osobę ustanowić.
Inspektor Nadzoru Inwestorskiego reprezentuje na budowie interesy Inwestora. Sprawdza on przede wszystkim czy prowadzone prace budowlane są zgodne z projektem budowlanym, zasadami wiedzy technicznej, przepisami prawa i pozwoleniem na budowę.
Przeprowadza także kontrolę jakości wykonywanych prac budowlanych wraz z oceną zgodności stosowanych wyrobów budowlanych. Jego obowiązkiem jest również kontrola oraz obiór robót ulegających zakryciu, np. kontrola konstrukcji zbrojenia przed jego zabetonowaniem. Inspektor ma prawo do uczestniczenia w próbach urządzeń technicznych, instalacji i przewodów kominowych. Potwierdza on, że roboty budowlane zostały faktycznie wykonane, a stwierdzone wady usunięte.